Zes oogproblemen bij reumatische aandoeningen
Glaucoom, staar, droge ogen. Dit is slechts een kleine opsomming van de vele oogziektes die kunnen optreden bij reuma. Hoe ontstaan deze oogklachten en hoe kunt u zich ertegen beschermen?
Hoewel een reumatische ziekte primair de gewrichten treft, kunnen de ontstekingen ook op andere plaatsen in het lichaam schade veroorzaken. Helaas blijven de ogen niet buiten schot. Alle ontstekingsaandoeningen die collageen treffen, kunnen ook gevolgen hebben voor het sclera (oogwit) en cornea (hoornvlies). Deze belangrijke onderdelen van het oog bestaan bijna volledig uit collageen.
Dat betekent dat mensen met reumatoïde artritis, jicht, ziekte van Behçet, Lupus, het syndroom van Sjögren, artritis psoriatica en axiale spondyloartritis (ziekte van Bechterew) extra attent moeten zijn op de conditie van hun ogen.
Rol collageen in ogen
Collageen is een lijmvormend eiwit dat een belangrijk bestanddeel is van bindweefsel. Grote hoeveelheden worden onder andere aangetroffen in uw huid, botten, pezen, kraakbeen en tanden. U zou er niet zo snel aan denken, maar ook in uw ogen is veel collageen aanwezig. Hoewel uw oogbol vooral is gevuld met water, is de inhoud gelei-achtig. Dit is te danken aan collageenvezels die als een soort spaghetti door het vocht lopen. Hierdoor krijgt het ‘glasvocht’ een stevige structuur. Bovendien zorgt dit ervoor, dat uw oogbol een ronde vorm blijft behouden. Wanneer u last heeft van een reumatische aandoening, kunnen ontstekingsstoffen via het bloed mogelijk ook het collageen in uw ogen bereiken. Dit kan leiden tot één van onderstaande oogziektes.
Droge ogen of keratitis sicca
Dit komt veel voor bij reumatoïde artritis en is zelfs het kenmerkende verschijnsel bij de ziekte van Sjögren. De tranenfilm smeert niet alleen het oog, maar beschermt ook tegen vreemde stoffen. Bij het gebruik van bepaalde medicijnen of schade aan de traanklieren kan de conditie van deze tranenfilm slechter worden. U merkt dan dat uw ogen droger worden. Vaak hebt u het gevoel dat ‘iets’ in uw oog zit en soms kan het zicht vager worden. Dit kan uiteindelijk leiden tot een infectie en beschadiging van het hoornvlies. Vrouwen met reumatoïde artritis worden overigens negen keer meer door droge ogen getroffen dan mannelijke patiënten.
Er zijn medicijnen die de ontstekingen kunnen bestrijden, zodat ook het vocht-vasthoudende vermogen van de traanfilm verbetert. Ook kunt u met behulp van kunsttranen of oogdruppels – die het immuunsysteem onderdrukken – de ogen bevochtigen. Een goede optie is een luchtbevochtiger in de slaapkamer. Worden de droge ogen veroorzaakt door medicijnen? Verlaag dan in overleg met uw huisarts de dosering of vraag om een ander medicijn.
Scleritis
Wanneer het witte deel van uw oog – de sclera – is ontstoken, dan heeft u last van scleritis. Bij reumatoïde artritis kan deze aandoening ontstaan, wanneer de gewrichtsontstekingen niet goed worden behandeld. De oogwand, de sclera of het hoornvlies kunnen dan dunner worden. U herkent deze oogaandoening aan roodheid, diepe pijn in de ogen, overgevoeligheid voor licht en een verminderd zicht. In sommige gevallen kunnen de ontstekingen onder controle worden gehouden met corticosteroïd-druppels. Maar vaker zit het probleem diep in het oog. Dan zullen de ontstekingen bestreden moeten worden met een injectie. Het is dus belangrijk om de ontstekingen in de gewrichten altijd goed onder controle te houden om scleritis te voorkomen.
Uveitis
Vooral patiënten met axiale spondyloartritis (ziekte van Bechterew) lopen risico op deze oogaandoening. Bij uveitis is de middelste laag – uvea – tussen het netvlies en de sclera ontstoken geraakt. Dit gaat gepaard met symptomen als pijn, roodheid, wazig zicht en overgevoeligheid voor licht. Indien uveitis niet tijdig behandeld wordt, kan dit leiden tot blindheid. Het is dan ook belangrijk om direct contact op te nemen met uw huisarts wanneer u deze klachten herkent. In de meeste gevallen zullen oogdruppels op basis van corticosteroïd worden voorgeschreven. Werkt dit onvoldoende, dan kan het oog geïnjecteerd worden met deze ontstekingsremmer. Wanneer uveitis wordt veroorzaakt door een infectie, dan is een antibioticakuur noodzakelijk.
Retinale vasculaire occlusie
Bij deze oogaandoening zijn de kleine bloedvaten van het netvlies verstopt geraakt. Hierbij verliest de patiënt heel plotseling het gezichtsvermogen. De gordijnen vallen als het ware van het ene op het andere moment dicht. Dit is vergelijkbaar met wat er gebeurt bij een hartaanval of beroerte op het moment dat een bloedpropje een vernauwde slagader volledig afsluit. Dit is een complicatie bij de ziekte van Behçet en Lupus. Er is tot op heden nog geen behandeling bekend om het gezichtsvermogen te herstellen.
Glaucoom
Bij glaucoom is de oogboldruk te hoog. Uw ogen zijn uitgerust met een pomp die deze organen opgeblazen houden. De vloeistof, moet door een soort drukventielweer uit het oog worden verwijderd. Als er een ontsteking ontstaat aan dit mechanisme, functioneert het niet meer goed en loopt de druk in het oog op. Dan ontstaat er glaucoom. Deze aandoening komt veel voor bij mensen met een reumatische aandoening. Er ontstaat pijn in het oog, wazig zicht of blinde vlekken. Deze oogaandoening kan ook een bijwerking zijn van corticosteroïden die vaak bij reumatische klachten worden voorgeschreven.
Het is verstandig om regelmatig uw ogen te laten controleren om glaucoom in een zo vroeg mogelijk stadium te laten vaststellen. Daardoor nemen de kansen op een succesvolle behandeling toe. Uw arts kan u één of een combinatie van meerdere oogdruppels voorschrijven om de oogdruk te verminderen. Ook kan een operatie helpen om de druk in het oog te normaliseren. De beste manier om glaucoom te voorkomen is – in overleg met uw arts – het gebruik van corticosteroïden zo laag en zo kort mogelijk te houden.
Staar of cataract
Wanneer er een ontsteking in de oogbal aanwezig is, dan kan de lens troebel worden. Dit wordt staar of cataract genoemd. Dit is vooral een aandoening die oudere mensen treft. |
Maar patiënten met reumatoïde artritis, axiale spondyloartritis (ziekte van Bechterew) en artritis psoriatica, kunnen deze oogaandoening op iedere leeftijd krijgen. U herkent staar aan een bewolkt of wazig zicht, nachtblindheid en kleuren die lijken te vervagen. Het gebruik van corticosteroïden verhoogt het risico op staar. Deze oogaandoening kan operatief worden verholpen door het plaatsen van een kunstlens.
Natuurlijke stoffen om de ogen gezond te houden
Een goede ondersteuning voor de ogen is curcumine. Het beschermt tegen staar, uveitis, glaucoom, droge ogen en oogontstekingen. Tevens is dit een goede natuurlijke remedie tegen maculadegeneratie. Bij deze aandoening sterven de lichtgevoelige cellen in het midden van het netvlies af. Daardoor wordt het zicht steeds minder scherp.
Ook Astaxanthine beschermt tegen verschillende oogaandoeningen, waaronder maculadegeneratie en glaucoom. Dit is een donkerrode kleurstof die wordt gemaakt door de bloedregenalg. Het is een zeer krachtige antioxidant – 6000 maal sterker dan vitamine C – die niet alleen het oogweefsel beschermt, maar ook alle andere cellen, weefsels en organen tegen veroudering en welvaartsklachten.
Verder is het belangrijk om de ontstekingen in de gewrichten te bestrijden om het risico op oogproblemen te beperken.