Ben jij met je orthopeed in gesprek over een knieprothese?
Ben je 65 jaar of jonger?
Sta je open voor kniedistractie?
Misschien kom je in aanmerking.
Er is jarenlang in geïnvesteerd: onderzoek naar kniedistractie bij mensen met ernstige knieartrose. Daaruit kwamen veelbelovende resultaten. Die resultaten hebben er nu toe geleid dat de ingreep in verschillende ziekenhuizen zal worden toegepast in een nieuw studieverband bij patiënten onder de 65 jaar. Daarmee moet straks het definitieve bewijs worden geleverd dat kniedistractie voor deze jongere doelgroep een geschikte behandeling is om een knieprothese nog vele jaren te kunnen uitstellen.
Kom jij in aanmerking? Meld je dan aan!
Wat is kniedistractie?
Laten we nog even uitleggen wat kniedistractie ook alweer is. Het is een behandeling waarbij een frame op het been wordt geplaatst, de zogenaamde kniedistractor. Met dat frame wordt gedurende ongeveer zes weken ruimte gemaakt in het kniegewricht, waardoor de gewrichtsoppervlakken van onder- en bovenbeen elkaar niet raken. Hierdoor schuurt het beschadigde kraakbeen niet langer over elkaar tijdens lopen of andere beweging.
Wat kniedistractie zo bijzonder maakt is, dat het zorgt voor herstel van kraakbeen. Tijdens kniedistractie ontstaan de juiste omstandigheden in de knie waardoor kraakbeen terug kan groeien.
Kniedistractie kan artrose niet genezen, maar het resulteert wel in afname van klachten als pijn en stijfheid. Uiteindelijk zal het herstelde kraakbeen ook weer slijten. Maar het duurt gelukkig wel vijf tot tien jaar voordat mensen weer klachten krijgen.
Minder pijn bij tachtig procent
“Wetenschappelijk onderzoek heeft inmiddels aangetoond dat mensen die de behandeling hebben gekregen, jarenlang minder pijn hebben en beter kunnen bewegen”, vertelt epidemioloog van de afdeling Reumatologie & Klinische immunologie van het UMC Utrecht dr. Paco Welsing. Hij leidt het onderzoeksproject GODIVA. “Ongeveer tachtig procent van de patiënten ervaart aanzienlijk minder pijnklachten tot vijf jaar na een kniedistractiebehandeling. Bijna de helft van de eerste twintig patiënten die deze behandeling hebben ondergaan hebben na negen jaar geen pijnklachten die een knieprothese noodzakelijk maken”, vertelt hij.
Uitstel knieprothese tot wel tien jaar
Een knieprothese is een goede behandeloptie voor ernstige knieartrose. Bij jongere patiënten (jonger dan 65 jaar) is er een kans dat het goede effect van deze behandeling niet levenslang aanhoudt. Een knieprothese slijt namelijk na verloop van tijd. Hoe jonger en actiever iemand is, hoe eerder dat gebeurt, waardoor vervanging nodig is. Helaas levert zo’n vervangende operatie vaak een stuk minder goede resultaten op”, weet Welsing. “Bij jonge patiënten die een prothese krijgen, dat zijn er ongeveer 10.000 per jaar in Nederland, wordt bij ongeveer 25 procent (2.500 mensen) de eerste prothese uiteindelijk vervangen. Dit is wel iets om in je achterhoofd houden.”
Kniedistractie is bij meer dan 250 patiënten in Nederland toegepast en een effectieve behandeling gebleken. Kniedistractie kan het plaatsen van een knieprothese zoals gezegd langdurig uitstellen tot een leeftijd waarop verwacht wordt dat een eerste knieprothese levenslang meegaat (ouder dan 65 jaar).
Behoud van je eigen knie
Volgens Welsing kun je de kniedistractie dus zien als een tussenoplossing om een knieprothese te kunnen uitstellen. “We noemen het daarom ook wel een gewricht sparende ingreep. Het uitstellen van een knieprothese is vooral belangrijk voor patiënten van 65 jaar of jonger.
De onderzoeker voegt daaraan toe: “Kniedistractie is geen behandeling om lichtzinnig over te denken. Het frame moet operatief worden geplaatst, en ook weer verwijderd. En in de tussentijd ‘loop’ je zes weken met een metalen constructie. Maar de methode betekent wél voorlopig het behoud van je eigen knie.”
Paco Welsing legt uit waarom de studie is opgezet, en hoe deze eruit ziet. “Kniedistractie is door Zorginstituut Nederland (ZiN) als veelbelovend beoordeeld op basis van onderzoeken bij een relatief kleine groep patiënten. De behandeling wordt echter nog niet vergoed in het basispakket, omdat er voor een goede vergelijking met een knieprothese (de huidige behandeling) nog te weinig gegevens bekend zijn. Hiervoor is de GODIVA-studie opgezet, een groot onderzoek waaraan 1.200 mensen kunnen meedoen.
In de studie zullen we een behandeling met kniedistractie vergelijken met een knieprothese. Dit kan zowel een totale knieprothese of een halve (unicompartimentele) knieprothese zijn, na overleg tussen patiënt en orthopedisch chirurg.”+
